Seval UYSAL Yazdı…
Eski Denizlililer, eski valilerden söz ederken, özellikle Denizli’ye çok çok hizmeti geçenler için ‘O bir devlet adamıdır’ der. Arkasından öve öve bitiremez…
Bu; günümüz valilerinin devlet adamı olmadıkları anlamına gelmez ama eskilerin kastı daha derin mecazlar içerir.
Eskilerin ‘devlet adamı’ kastı; bütün vatandaşlara eşit duran, siyasi parti farkı gözetmeyen, kapısına varanın kim olduğuna bakmadan derdini çözen, şehrin hakkını Ankara’da babalar gibi arayan, iş adamına, sanayiciye yol gösterendir. Eskilerin ‘devlet baba’, ‘halkın valisi’ tanımlarını da yabana atmayın.
Lafı şuraya getireceğim;
İlimizin 51. Valisi Ali Fuat Atik pazar günü itibariyle çalışma arkadaşları ve sevenleriyle vedalaşarak şehirden ayrıldı. Bundan 3 yıl önce, 10 Haziran 2020’de Siirt’ten ilimize atanan Ali Fuat Atik, tam üç yıl sonra 10 Ağustos 2023’te Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzaladığı valiler kararnamesiyle merkeze çekildi.
Veda ederken “Denizli’yi çok sevmiştim” dedi.
Doğrudur, valiler Denizli’yi sever, ama önemli olan şehrin onları sevmesidir.
Özellikle iş dünyasının, çünkü Denizli sanayi şehridir ve sanayinin ihtiyaçlarına göre şekillenir. Bu durum gelenin kalma süresini , gitme zamanını belirler.
REKOR VALİ GÖKSU’DA…
Biliyor musunuz, ilimizde en fazla görevde kalma rekoru 7 yılla Yusuf Ziya Göksu’ya aittir. (1996-2003) Öncesi ve sonrasında yok.
Bu 1910’da Denizli’ye ilk vali olarak atanan Muhittin Paşa’dan (1910) beri böyle…
Göksu’nun rekoruna yaklaşan dört vali daha var: Halit Aksoy, Ekrem Ergür, Münir Güney, Necati Bilican. Görev süreleri 5 yıl.
Sizi rakamlara boğmak istemem ama görev yaptıkları dönemleri bilmenizde yarar var. Çünkü onların ortak özellikleri bu.
Halit Aksoy 1927-1932,
Ekrem Ergür 1935-1940,
Münir Güney 1970-1975,
Necati Bilican 1985- 1990 arasında görev yaptı.
Şimdi diyeceksiniz, ne var bu tarihlerde?
İş var, iş…
ŞEHRE YOL GÖSTERDİLER…
Bu yıllar şehir ekonomisinin yön aradığı, sanayi atılımının yapıldığı yıllar.
Mesela;
Atatürk’ün valisi olarak bilinen Vali Halit Aksoy’un zamanında şehirde yerli ve milli sermaye oluşturma adımları vardı. Bu zaman aralığında Denizli’nin ilk bankası İktisat Bankası kuruldu. Yine o sıralar yerli ve milli sermayeli irili ufaklı şirketler açıldı.
Vali Ekrem Ergür’ün en büyük görevi Denizli’nin elektrik sorunu çözmekti. Arapsaçına dönen Gökpınar Hidroelektrik Santrali’nin temeli zamanında atıldı.
Vali Münir Güney: Kuşkusuz her Denizli’nin bildiği isim. Denizli’ye geliş tarihiyle, şehrin kaderinin değişmesi aynı zamana rastlar. Yatırım yapacaklara yol göstermek, teşvikler hakkında tüccarı bilgilendirmek, Ankara’da işlerin takibini yapmak gibi. Azim Cıvata, Şişe Cam, Bir Emek Televizyon Fabrikası, GİPSAN gibi onlarca halk şirketi onun zamanında kuruldu.
Vali Necati Bilican için ara dönem valisi diyebiliriz. En büyük görevi 12 Eylül’ün yarattığı tahribatları yok etmek. Demokratikleşme süreci içinde asker-siyasetçi ve şehir arasında köprü kurmak. Nitekim bunu fazlasıyla yaptı. Jandarmanın siyasi görüşlerinden dolayı vatandaşı fişlemesi Vali Bilican’ın bu fişleri yaktırdığı gazete arşivlerinde duruyor. En büyük iyiliği de sanayiye ara eleman yetiştiren Mesleki Eğitim Merkezi’nin kurulmasını sağlamaktır. Sonradan adı verilen merkezin temelini bizzat kendisi attı.
Vali Yusuf Ziya Göksu; Denizli sanayisini, sanayicisini parlatma görevini üstlendi. Ankara ile sanayici arasında bürokratik köprü kurdu. Anadolu Kaplanları, Türkiye’nin Parlayan Yıldızı unvanları kente onun zamanında verildi. Kente en büyük hizmeti ise okul yaptırma kampanyasıdır. Okul yaptıran iş adamlarını omuzlarında taşıdığı hafızalardadır. Onun sayesinde şehir 100 okul kazandı.
ESKİ VALİLER YÜKSELEREK AYRILIRDI…
Adını saydığım son üç vali; Vali Münir Güney Eskişehir’e, Necati Bilican Emniyet Genel Müdürlüğü’ne, Yusuf Ziya Göksu’da İzmir Valisi olarak şehirden ayrıldı. Kente hizmetleri geçen çok sayıda vali elbet var ama akıllarda kalanlardan; Lütfi Uraz (1961-64) Nezih Okuş, (1964-67) Oğuz Kaan Köksal’da (1992-95) şehirden yükselerek ayrılanlar arasındaydı.
Bir dönem valilerin ve bürokratların yükselme şehri olan ilimizde bu gelenek rahmetli Vali Recep Yazıcıoğlu’na kadar sürdü. Sonrası…
………………………
Seval Uysal‘ın köşe yazısının devamını, aşağıdaki linke tıklayarak www.sevaluysal.com sitesinden okumaya devam edebilirsiniz…
https://sevaluysal.com/2023/08/14/valilerin-denizli-seruveni/
