TMMOB Mimarlar Odası Denizli Şubesi, sessiz sedasız devreye sokulmaya çalışılan ‘Hierapolis Ören Yeri Dijital Deneyim Müzesi Avan Projesi’nin, 1. derece sit alanı olan Pamukkale’de devreye sokulmasına karşı çıktı.
Mimarlar Odası Kuruldan çıkan kararın yanlışlığını önemle vurgulayan Denizli Mimarlar Odası Yönetim Kurulu, yayınladığı basın açıklamasında “Bunu illaki gezmek için geldiğiniz ören yerinde yapmak zorunda değilsiniz. Pamukkale’yi Dünyanın herhangi bir yerindeki dijital müzede deneyimlenmesini ve gezilmesini sağlayabilirsiniz. Bu sebeple devlet teşviki ile Hierapolis Antik Kentinde yapılması planlanan dijital müzeyi Denizli kent merkezine yapabilir hem kentlilerin kullanıma sunabilir hem de kent merkezine daha çok turistin gelmesini sağlayabiliriz.” diye tepki gösterdi ve şu görüşleri dile getirdi:
DERME ÇATMA KULUBE ADI ALTINDA…
“Travertenlerinin rengi dolayısıyla yaygın olarak Pamukkale adıyla bildiğimiz, en az 2500 yıllık Hierapolis Antik Kenti hinterlandındaki modern yerleşimleri de kapsayan turizm bölgesinde, uzun yıllardan beri çeşitli adlar altında yasal koruma kararları bulunmaktadır.
Bu koruma kararlarının tarihi yeni olmayıp, çeşitli zorluklar aşılarak bugünkü konumlarını kazanmışlardır. Antik kent ve traverten çevresindeki yapılaşma, 1957 yılında Denizli İl Özel İdaresinin oluruyla inşa edilen derme çatma kulübeyle başlamıştır. Eski Eserler ve Anıtlar Kurulunun bilgisi dâhilinde olan yapılaşma, sonraları suistimal edilerek daha başka kulübelerin yapılmasıyla sonuçlanmış, sit alanı içindeki ilk yapılaşma hikâyesi böyle başlamıştır.
Daha sonra pek çok tartışmanın odağına yerleşecek olan özel ve tüzel kişilikli ruhsata sahip işletmelere ait otellerin hikâyesi de 1960 yılından itibaren başlamaktadır. Bu yıllarda inşa edilen altı yapıdan üç tanesi tüzel kişilikli, diğer üçü özel nitelikli ruhsatlandırmaya sahiptir. Tüzel yapıların birisi Denizli Belediyesi tesisleri, birisi Denizli İl Özel İdaresine ait antik havuz çevresindeki otel, diğeri de jandarmaya ait yapıdır. Özel işletmeler ise Mistur, Koru ve Tusan otelleridir.
FİLM BAŞA DÖNDÜRÜLMÜŞTÜR…
Şimdi Hierapolis Ören Yeri ve Pamukkale için film başa dönmüş; ‘’Hierapolis Ören Yeri Dijital Deneyim Müzesi’’ avan projesinin 1. Derece Arkeolojik Doğal Sit Alanı alanı ve Unesco Dünya Kültürel Miras Listesinde yer alan Pamukkale ilçesi 666 parselde yapımının onayı için 28.01.2022 tarihinde Aydın Koruma Kurulunun gündemine getirilmiş ve onaylanmıştır. Aynı kurul projenin Pamukkale ilçesi 6 pafta 983 parsele taşınmasına 26.08.2022 tarihinde karar vererek sözde problemi çözdüğünü düşünmüştür.
Dijital Deneyim Müzeleri, bulunduğunuz yerden dünyadaki önemli müzelere ulaşmak, koleksiyonları görebilmek, arkeolojik buluntularını taramak ve bunu deneyimleyerek yapabilmek için önemlidir. Örneğin; Laodikya ’da bulunan kilisede nasıl vaftiz töreni yapıldığını sanki o dönemdeymişçesine deneyimleyebilirsiniz. Buda izleyici ile etkin bir bilgi köprüsü kurmanızı sağlar.
ÖREN YERİNDE YAPMAK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ…
Ancak bunu illaki gezmek için geldiğiniz ören yerinde yapmak zorunda değilsiniz. Pamukkale’yi Dünyanın herhangi bir yerindeki dijital müzede deneyimlenmesini ve gezilmesini sağlayabilirsiniz. Bu sebeple devlet teşviki ile Hierapolis Antik Kentinde yapılması planlanan dijital müzeyi Denizli kent merkezine yapabilir hem kentlilerin kullanıma sunabilir hem de kent merkezine daha çok turistin gelmesini sağlayabiliriz.
Mimarlar Odası 1980’lerden beri Pamukkale’deki doğal ve kültürel tahribat ile mücadele etmeye devam etmektedir. Odamız, koruma alanı içinde ki herhangi bir bölgenin yapılaşmaya açılmasına izin vermeyecektir. Kendisi zaten müze olan Hierapolis Antik Kenti ve Pamukkale nin gelecek kuşaklara aktarılması Mimarlar Odası’nın boynunun borcudur.
Hierapolis Antik Kenti: Roma Döneminin Termal Şehri…
Mimarlar Odası’nın tepki gösterdiği antik kent hakkında da bahsedecek olursak;
Adını “kutsal şehir” anlamına gelen antik Yunanca kelimelerden almıştır. Kent, tarihi boyunca birçok medeniyetin hüküm sürdüğü bir bölgede yer almıştır. MÖ 2. yüzyılda Bergama Krallığı tarafından kurulmuş ve Roma İmparatorluğu döneminde önemli bir termal merkez haline gelmiştir. Hierapolis, aynı zamanda antik dünyanın en büyük tiyatrolarından birine sahiptir ve Hristiyanlık dini için de önemlidir.
Hierapolis, Pamukkale traverten terasları ile ünlüdür. Bu teraslar, yakındaki kireçtaşı tepelerindeki sıcak su kaynaklarından kaynaklanan minerallerin birikmesiyle oluşur. Kentteki antik termal havuzlar da bu doğal kaynaklardan beslenir.
Ziyaretçilerin turistik bir cazibe merkezi olarak ilgisini çekmektedir. Büyük Tiyatro, Agora, Nekropol, Plutonium ve Kutsal Havuz gibi yapıları ile turistlerin ilgisini çekmektedir. Ayrıca, Hierapolis antik çağda termal tedavilerin önemli bir merkeziydi ve bugün modern bir spa tesisi ile turistlerin rahatlaması için hizmet vermektedir.
